In een vorig artikel (Bart Van Coile (ITAA) hoopvol over instroom nieuw accountancy-talent) gaf Bart Van Coile, voorzitter van het ITAA, zijn visie over de in- en uitstroom van talent in accountantskantoren. In dit artikel zoomt hij in op de belangrijkste uitdagingen én oplossingen voor de sector. Van toenemende regelgeving en compliance tot extra werkdruk, met digitalisering, automatisering en levenslang leren als mogelijke remedie.
Volgens Bart Van Coile staat het beroep van accountant en belastingadviseur voor een cruciale transitie. Op basis van zijn jarenlange beroepservaring ziet hij zowel grote uitdagingen als unieke kansen en opportuniteiten. Sleutelbegrippen zijn een toenemende wet- en regelgeving, administratieve complexiteit én technologische vooruitgang.
“Elke nieuwe regel of wetswijziging vraagt om aanpassing.”
Sector vol uitdagingen
Een van de grootste uitdagingen voor de sector is de alsmaar toenemende regelgeving, die bovendien in sneltreinvaart wijzigt. Denk bijvoorbeeld aan de antiwitwaswetgeving, de recente invoering van het UBO-register en de Europese CSRD-regelgeving voor grote en kleine bedrijven. “Elke nieuwe regel of wetswijziging vraagt om aanpassing,” stelt Bart Van Coile. “Dit betekent dat accountants voortdurend inspanningen moeten leveren om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. Op die manier blijven ze hun klanten snel en correct adviseren.”
De ITAA-voorzitter merkt op dat deze toenemende druk accountants dwingt om efficiënter te werken, zonder dat dit ten koste mag gaan van de nauwkeurigheid en de kwaliteit van hun dienstverlening. “De balans vinden tussen compliance en advies is een constante uitdaging. Er zijn dagen dat de administratie overheerst en minder tijd overblijft voor de adviserende rol die klanten zo waarderen. Investeren in boekhoud- en andere software is meer dan ooit essentieel geworden om hierin een gezonde balans te vinden.”
“De balans vinden tussen compliance en advies is een constante uitdaging.”
Nieuwe opportuniteiten door digitalisering en specialisatie
Dankzij de doorbraak van digitalisering en AI verschuift de rol van accountant van cijferberoeper naar strategisch adviseur voor ondernemers. “Digitalisering biedt een enorm potentieel om de administratieve last te verminderen en tegelijkertijd meer ruimte te creëren voor gespecialiseerde adviesverlening,” zegt Bart Van Coile. “Vandaag zijn er tal van gebruiksvriendelijke en dus laagdrempelige tools beschikbaar die kantoormedewerkers bijstaan in hun job. Ook in mijn eigen kantoor (Van Coile & Partners, nvdr) investeren we volop in softwareoplossingen – circa 9 procent van onze kantooromzet –, zodat we maximaal aandacht kunnen besteden aan gepersonaliseerd klantenadvies. Dankzij digitalisering maken we extra tijd vrij om onze klanten strategisch te adviseren, bijvoorbeeld over hoe ze hun bedrijfsvoering kunnen optimaliseren of hoe ze een maximaal rendement halen binnen het wettelijke fiscale kader.”
“Ik raad accountantskantoren aan om zowel voor de eigen medewerkers als klanten resoluut de kaart van digitalisering te trekken. Kies daarbij niet voor één softwarepakket, maar koppel deze tool zoveel mogelijk aan software die klanten inzetten, of het nu een garagist of notaris is. Zo creëer je samen een platform dat gebruiksvriendelijkheid, efficiëntiewinst en korte communicatielijnen combineert.”
“Digitalisering biedt een enorm potentieel om de administratieve last te verminderen en tegelijkertijd meer ruimte te creëren voor gespecialiseerde adviesverlening.”
De impact van AI
Ziet Bart Van Coile de opmars van (alsmaar slimmer wordende) artificiële intelligentie als een bedreiging voor het accountantsberoep, of eerder als een fenomeen dat nieuwe kansen biedt? Zijn antwoord is genuanceerd: “De toepassing van AI maakt het beroep van accountant toekomstbestendig, waarbij innovatieve technologieën routinetaken – zoals het inboeken van facturen – automatiseren. Daarnaast zie ik een belangrijke rol voor accountants in het begeleiden van klanten bij hun eigen digitaliseringsproces. Ondernemingen – vooral kmo’s – hebben vaak nood aan begeleiding bij het implementeren van digitale tools. Hier kunnen we vanuit de sector een belangrijke rol spelen. Niet alleen in de technische ondersteuning, maar ook in het adviseren over de impact van digitalisering op financiële en operationele processen van bedrijven.”
“Circa 9 procent van onze kantooromzet investeren we in softwareoplossingen.”
“Anderzijds hoor ik tijdens internationale sectorcongressen – zoals onlangs tijdens het recentste CFE Forum 2024 – dat AI nog niet op punt staat om onder meer complexe fiscale wetgeving om te zetten in correct klantenadvies. Voor eenvoudige vraagstukken over fiscale of boekhoudthema’s kan artificiële intelligentie zeker een meerwaarde bieden, maar de menselijke inbreng en controle door een accountant zal altijd noodzakelijk blijven. Ik maak graag de vergelijking met een ziek persoon die via ‘dokter Google’ basisinfo over zijn of haar ziektesymptomen opzoekt, maar deze info alsnog dubbelcheckt bij zijn of haar huisarts.”
“De kennis die een accountant opdoet tijdens zijn of haar opleiding is niet voldoende om de volledige loopbaan mee te overbruggen. “
Het belang van nieuwe (digitale) vaardigheden
Om de nieuwe rol als strategische adviseur optimaal te vervullen, is levenslang leren voor accountants essentieel, aldus Bart Van Coile. “De kennis die een accountant opdoet tijdens zijn of haar opleiding is niet voldoende om de volledige loopbaan mee te overbruggen. Wetgeving en technologie veranderen constant, en accountants moeten zich voortdurend bijscholen om relevant te blijven.” Hij wijst daarbij op de noodzaak om nieuwe vaardigheden aan te leren, zoals het interpreteren van data-analyse en het ontwikkelen van digitale expertise.
“Het accountantsberoep wordt steeds meer een kennisberoep. De toekomst ligt in het vermogen om niet alleen technische en juridische expertise aan te bieden, maar ook strategisch en financieel advies te geven dat is afgestemd op de unieke behoeften van elke klant.”