Nu de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) is omgezet in nationale wetgeving, weten we eindelijk waar we aan toe zijn. We kunnen vooruit, en het is duidelijk dat de VSME-standaard (Voluntary Reporting Standard for SMEs) een belangrijke rol zal spelen voor Vlaamse kmo’s die deel uitmaken van de waardeketen van een CSRD-plichtig bedrijf.
In de wet is namelijk vastgelegd dat een CSRD-plichtig bedrijf niet méér mag vragen van een onderneming in de waardeketen dan wat de VSME-standaard voorschrijft. In theorie zou het dus voldoende moeten zijn om de VSME te volgen wanneer je vragen krijgt van grotere ondernemingen die onder de CSRD vallen.
De praktijk zal het uitwijzen
Toch blijft de vraag of dit in realiteit ook zo eenvoudig zal zijn. Dat zal de komende maanden en jaren duidelijk worden. Wat wél zeker is: de wet bepaalt dat kmo’s in de waardeketen niet verplicht kunnen worden om assurance te laten uitvoeren op hun VSME-rapport. Assurance op CSRD- en VSME-rapporten mag momenteel enkel door bedrijfsrevisoren worden uitgevoerd, en zij zij zullen al hun handen vol hebben met de uitgebreide CSRD-rapporten.
Dit zorgt dus voor vereenvoudiging en duidelijkheid voor kmo’s die in de waardeketen van een CSRD-plichtig bedrijf opereren.
VSME: meer dan een checklist
De VSME-standaard bevat een reeks datapunten die aangeleverd moeten worden, zoals informatie over je energieverbruik, je bedrijfswagenvloot, opleidingsuren van de medewerkers,… Puur op compliancy-niveau zou je deze eenvoudig kunnen afvinken in een droge opsomming.
Maar als je dat doet, laat je een enorme kans liggen.
Met een kleine extra inspanning kun je immers verder gaan dan louter compliance, en de opportuniteit grijpen die duurzaam ondernemen biedt.
Duurzaam ondernemen is allang geen niche meer. Het is een strategische keuze die bedrijven helpt om relevant en toekomstbestendig te blijven. Er is simpelweg een groeiende markt voor. Klanten, investeerders en partners kijken almaar vaker naar de duurzaamheidsprestaties van bedrijven bij het nemen van hun beslissingen. Wie hierop inspeelt, opent de deur naar nieuwe opportuniteiten en versterkt zijn positie in de markt.
Daarnaast verwachten (toekomstige) medewerkers steeds vaker dat bedrijven niet alleen winst nastreven, maar ook een positieve impact hebben op de samenleving en het milieu. Jong talent kiest bewust voor werkgevers die duurzaamheid omarmen en actief bijdragen aan een betere wereld. Een sterk duurzaamheidsbeleid kan dus het verschil maken in de war for talent.
Ook op de markt en de arbeidsmarkt biedt duurzaam ondernemen een unieke kans om je te onderscheiden. In een wereld waar concurrentie moordend is, kan een duidelijke visie op duurzaamheid je merk versterken en aantrekkelijker maken voor klanten, partners en werknemers. Bedrijven die transparant communiceren over hun duurzaamheidsinspanningen, winnen aan geloofwaardigheid en vertrouwen.
Bovendien is duurzaam ondernemen een vorm van slim risicobeheer. Klimaatverandering en andere ecologische en sociale uitdagingen brengen steeds grotere risico’s met zich mee. Door proactief te handelen – bijvoorbeeld via energie-efficiëntie, circulaire economie of ethische toeleveringsketens – beperk je niet alleen je impact op het milieu, maar bescherm je ook de veerkracht van je bedrijf op lange termijn.
En misschien wel de belangrijkste reden: als ondernemer begin je een zaak vaak vanuit een bepaald doel, een visie of waarden die je drijven. Diep vanbinnen wil je met jouw onderneming niet alleen succesvol zijn, maar ook een positieve bijdrage leveren aan de wereld. Duurzaamheid biedt de kans om dat op een authentieke manier te doen, zonder dat het enkel om regels en verplichtingen draait.
Een sterk duurzaamheidsverhaal als troef
Mijn advies? Zorg voor een sterk en authentiek duurzaamheidsverhaal.
- Wat doe je vandaag al rond duurzaamheid?
- Waar wil je naartoe?
- Waar ligt de echte impact van jouw organisatie?
- Welke duurzaamheidsuitdagingen spelen binnen jouw sector?
- Wie wil je betrekken bij je duurzaamheidsverhaal?
- En vooral: welke concrete acties neem je de komende maanden en jaren?
Het VSME-rapport is dan een onderdeel van dit verhaal, een actie in je actielijst rond duurzaam ondernemen. Tegelijk is het een uitgebreider verhaal waarin niet alleen alle vereiste datapunten vervat zitten, maar ook je visie en ambities rond dit onderwerp. Compliance wordt dan geen verplicht nummertje, maar een manier om te laten zien waar je als bedrijf voor staat.
En jij, accountant?
Als accountant heb je hier een keuze. Ofwel wacht je af tot klanten naar de VSME vragen en help je hen een puur formeel rapport op te stellen. Ofwel toon je hen de opportuniteit en inspireert hen om verder te gaan dan de minimale vereisten. Je kan adviseren om simpelweg een Excel-lijst op te maken, maar je kan ook helpen om een sterk duurzaamheidsverhaal uit te werken dat hen onderscheidt in de markt.
Aan jou de keuze, beste accountant.
Jocelijn Geurts, oprichter-zaakvoerder, Axudo
Onze columnisten zijn experts in de accountancy in brede zin. Ze schrijven in eigen naam. Deze opiniebijdragen hebben geen commercieel doel maar willen ons aan het denken zetten.
