Ze leiden de accountants van morgen op. Maar wie zijn de opleidingshoofden en docenten accountancy-fiscaliteit in onze Vlaamse hogescholen? In de reeks 'De Accountancyklas' geven we ze samen met Accountants Academy een stem.
Eva Vanspauwen en Carline Vuylsteke zijn de opleidingsverantwoordelijken Bedrijfsmanagement aan de UCLL Hogeschool (University Colleges Leuven-Limburg), respectievelijk in Diepenbeek en in Leuven.
Het aanbod accountancy-opleidingen bij UCLL is ruim, legt Eva uit. “Op beide campussen kun je terecht voor de bachelor accountancy-fiscaliteit, het graduaat accounting administration, de banaba boekhoudkundige en fiscale expertise, en de fiscale club.”
Hoge slaagpercentages
“En: onze studentenaantallen groeien. Volgend jaar mogen we in Diepenbeek waarschijnlijk opnieuw twee klassen verwelkomen in het eerste bachelor. Dat is hoopgevend. We zien vooral gemotiveerde en plichtsbewuste studenten, wat zich uit in hoge slaagpercentages.”
“De helft van onze bachelors studeert verder: een tweede bachelor of een schakelprogramma naar een master. En dat terwijl de sector volop aan hun mouw trekt. Ze bevinden zich immers in het oog van de war for talent.” (lacht)
Daarom moeten we inzetten op het vergroten van de visvijver, zegt Eva. “Niet door de sector aantrekkelijker voor te stellen dan ze is, want de accountancy is prachtig. We willen de jobs zo realistisch mogelijk presenteren aan de studiekiezers. Vaak nog worden ze beïnvloed door een achterhaald, stereotiep beeld terwijl net innovatie en sociaal contact een grote rol spelen.”
“Een van de werkgevers speelde op zo’n dag ludiek in op het imago van grijze muis, door grijzemuizensnoepjes uit te delen.”
Grijzemuizensnoepjes
“Twee jaar geleden hebben we samen met het werkveld de ‘Accountancy, Tax & Finance day’ in het leven geroepen. Via de economie- en boekhoudleerkrachten laten we vijfde- en zesdejaars uit het middelbaar kennismaken met de sector. Meer dan 300 scholieren komen dan langs voor workshops, een kennismaking met onze studenten en het werkveld, en lekkere frietjes.”
“Achteraf horen we dat voor jongeren een nieuwe wereld is opengegaan, dat ze een sector hebben leren kennen die ze anders nooit zouden hebben overwogen, met jobs die veel meer rond advies dan inputwerk draaien. Een van de werkgevers speelde op zo’n dag ludiek in op het imago van grijze muis, door grijzemuizensnoepjes uit te delen. Met humor de perceptie doorbreken. Geweldig!”
De accountancydag en de campagne ‘Let’s talk about tax’ van de UCLL maar ook tal van andere initiatieven keren langzaam het beeld, zegt Eva. “Denk aan programma’s zoals Andermans zaken en de campagne van Accountants van Morgen. Stilaan komt de flexibele, communicatieve, innovatieve accountant naar voren.”
Of de hervorming van het middelbaar iets zal opleveren, met naar verluidt weer meer aandacht voor boekhouden? “The proof of the pudding will be in the eating”, zegt Eva. “Ik hoor van alles: positieve geluiden maar ook andere. In elk geval hoop ik dat er binnen de nieuwe leerplannen een en ander mogelijk wordt.”
Accountant is een andere job geworden, zegt Eva’s collega Carline Vuylsteke. “En dat proberen we binnen onze opleidingen duidelijk te maken.”
“Het boeiende, uitdagende, het dieper graven: dat komt bij de accountant.”
Stageplaatsen: keuze zat
Een belangrijk onderdeel van de opleiding is de stage. Bij de bachelors aan de UCLL valt die in het tweede semester van het derde jaar. “80% loopt drie tot vier maanden stage bij een accountancykantoor”, zegt Carline. “Dat gaat van de Big Four tot middelgrote kantoren. Liefst niet té klein, zodat onze studenten door voldoende mensen omringd worden en zoveel mogelijk kunnen oppikken.”
“Nu: qua stageplaatsen hebben we keuze zat, de vraag naar stagiairs is veel groter dan het aanbod. En onze studenten hoeven tijdens hun stage maar met hun ogen te knipperen, en ze hebben een job. We zeggen hen vaak: neem jullie tijd, onderteken niet het eerste beste contract, wees kritisch en vergelijk.” (lacht)
“En ja, we zouden hen zeker graag nog meer stage laten doen, maar we hebben hen ook zelf veel te vertellen”, aldus Carline. “Accountant is nu eenmaal een complex beroep. Onze studenten moeten alle essentiële leerstof zien. Dus zoeken we een evenwicht tussen kennis en praktijk.”
Apart vak over soft skills
Het rechtstreekse contact met het werkveld zit niet enkel binnen de stage. “Van in het eerste jaar krijgen onze studenten cases en organiseren we bedrijfsbezoeken”, zegt Eva. “Ze gaan naar het Festival van de Accountant, naar de Fiscale Club, er komen gastsprekers en oud-studenten langs … En de praktijk komt ook binnen via lectoren die zelf nog in het werkveld staan. Die band met de arbeidsmarkt is cruciaal om onze opleiding actueel te houden.”
“We luisteren ook naar de werkgevers. Zo organiseren we tussentijds een werkveldoverleg met toonaangevende organisaties binnen de accountancy. Daar wordt vaak aangehaald dat we nog meer moeten inzetten op soft skills. We ontwikkelden een overkoepelend vak waar studenten zicht krijgen op hun eigen soft skills en leren communiceren en samenwerken.”
“Met een bedrijfswagen ga je lang niet meer elke jongere overtuigen.”
De grens over
UCLL is een hogeschool die graag over de grens kijkt. “We hebben samenwerkingen over de hele wereld”, zegt Eva. “Dat past binnen onze ‘moving minds’-gedachte. Wie werkt of studeert bij UCLL wordt een ‘moving mind’ genoemd, dat staat voor in beweging blijven, elkaar uitdagen, nieuwe opportuniteiten zien, grenzen verleggen.”
“Tijdens onze internationale contacten trekken we letterlijk de grens over. Iedereen die bij ons afstudeert, heeft minstens één internationale ervaring achter de rug. Van thuis uit een internationaal seminarie bijwonen tot een businesstrip naar Madrid of een bezoek aan De Haagse Hogeschool.”
“We organiseren ook internationale weken”, zegt Carline. “Vier vijfde van onze tweedejaars trekt voor een week naar het buitenland. De rest werkt van hieruit met internationale studenten aan opdrachten.”
| Net als in de andere Vlaamse hogescholen kunnen accountancystudenten en hun docenten van UCLL sinds dit jaar gratis gebruikmaken van de e-learnings van Accountants Academy. “We hielden dat platform al een tijd in de gaten”, zegt Eva. “Boeiend en kwalitatief, was onze indruk. En nu gebruiken we het als pilootproject. Heel nuttig om mee te blijven met wat er wordt gebruikt in de sector.” “In Accountants Academy pluk je de opleidingen die je interesseren en waar je dieper wil op ingaan. Daar ligt een behoefte in onze sector: wat heb ik vandaag nodig voor mijn stage of mijn project. Accountants Academy is persoonlijk en op maat.” “In Leuven gaan we het platform volgend jaar gebruiken”, zegt Carline. “Het wordt zonder twijfel een meerwaarde voor onze studenten.” |
Je studenten future-proof maken. Dat is een van de kerntaken van de UCLL, vindt Eva. “We zijn niet alleen een onderwijs- maar ook een kennisinstelling. De maatschappij verandert, onze manier van werken moet mee. Zodat de professionals van de toekomst wendbaar en veerkrachtig zijn. De generaties volgen elkaar steeds sneller op. Als instelling moeten we relevant blijven.”
Omgaan met AI: een serieuze uitdaging
Daarin kadert ook het gebruik van nieuwe tools en technologieën, zegt Carline. “We werken onder meer met Exact Online en Silverfin, twee van de meest courante tools.”
En AI? Eva: “AI daagt ons uit om onze opdrachten aan te passen, zodat studenten het kunnen gebruiken om een beter eindresultaat te krijgen. In februari hadden we nog een studiedag over hoe we met AI omgaan, en die info is intussen alweer verouderd.”
Eva: “Vanuit UCLL omarmen we generatieve AI. We gaan het dus zeker niet verbannen, daarvoor is het te waardevol.”
AI maakt nu al deel uit van accountancy-tools, en dat zal alleen maar toenemen, denkt Carline. “De accountant wordt een adviseur. Het basisadvies zal uit de computer rollen, in complexere cases zullen accountants het verschil maken.”
“De accountant wordt adviseur, al zal je basisadvies uit de computer rollen.”
Nieuw vak over advisering
Eva: “De dagelijkse transacties en het repetitieve werk: dat zal voor AI zijn. Maar inzicht hebben in de processen, daar kritisch naar kijken, fouten eruit halen, je advies afstemmen op de context van de organisatie: dat zie ik een machine nog niet meteen doen. Het maakt de job van accountant nog mooier. Het boeiende, uitdagende, het dieper graven: dat komt bij de accountant.”
Dus nee, Eva en Carline zien de accountant niet verdwijnen. “Ook omdat ondernemers steeds meer vragen van hun accountant”, zegt Carline. “Ik heb nog geweten dat er maar op het einde van het jaar gerapporteerd werd. Dat werd halfjaarlijks, maandelijks … En nu gaan we naar real-time.”
Hoe de nabije toekomst er voor de accountancy aan de UCLL uitziet? “Volgend jaar gaan we een nieuw vak inrichten voor de laatstejaars: accountancy tax & finance advisory”, zegt Eva. “Een flexibel programma dat focust op advisering, waarin onder meer nieuwe tools en actuele cases aan bod komen.”
Eva ziet de toekomst positief tegemoet. “De accountancy zal bijzonder waardevol blijven, daar ben ik van overtuigd. Het is een ruimdenkende en wendbare sector, waarmee wij uitstekend samenwerken. Dat maakt dat we elk jaar een sterke nieuwe garde kunnen afleveren.”
“Accountancy realistisch voorstellen aan 17-jarigen.”
Extra dag vakantie voor fietsers
En wat die nieuwe garde vandaag wil? “Voor werkgevers is het niet vanzelfsprekend, omdat de behoeftes van jongeren individueler worden. Als je me vraagt wat Gen Z wil, heb ik daar geen pasklaar antwoord op. Met een bedrijfswagen ga je lang niet meer elke jongere overtuigen. Sommigen vinden hun ecologische voetafdruk belangrijk, anderen minder. Organisaties moeten kiezen waarvoor ze staan en dat naar buiten brengen. Dan kunnen jongeren de werkplek kiezen die bij hen past.”
“Ik zag dat SBB een extra dag vakantie geeft aan mensen die met de fiets naar het werk komen. Mooi initiatief, en wat een verschil met de enorme overuren die vroeger standaard waren in sommige kantoren. Je ziet: het is een sector in beweging.”
