Ze leiden de accountants van morgen op. Maar wie zijn de opleidingshoofden en docenten accountancy-fiscaliteit in onze Vlaamse hogescholen? In de reeks 'De Accountancyklas' geven we ze samen met Accountants Academy een stem.
Els Tryssesoone, opleidingsverantwoordelijke accountancy-fiscaliteit bij Odisee Hogeschool campus Aalst
Accountancy-fiscaliteit kun je bij Odisee zowel in Brussel als in Aalst volgen. Aalst is de kleinere van de twee campussen, legt opleidingsverantwoordelijke Els Tryssesoone uit.
“Onze studenten kiezen er bewust voor om niet in een grootstad te studeren. Ze combineren hun studies bijvoorbeeld met sport op een vrij hoog niveau en meerdere trainingen per week, of blijven graag nog even onder de vleugels van hun ouders.”
“Behalve coördinator ben ik ook trajectbegeleider voor studenten, bachelorproef- en stagecoördinator in het derde jaar en projectbegeleider in de drie jaren.”
“Als je met zestienjarigen babbelt, hebben die nog altijd het foute beeld van de accountant die de hele dag op z’n bureau zit en met niemand contact heeft.”
18 studenten in eerste jaar
Els is zelf oud-student van de opleiding, aan wat toen nog KaHo Sint-Lieven was. Daarna behaalde ze een master handelswetenschappen aan de toenmalige Vlekho. “Ik heb gewerkt in een revisorenkantoor en daarna bij een accountancykantoor. Zeventien jaar geleden ben ik gestart bij Odisee. M’n hoofdtaak is het coördineren van de richting accountancy-fiscaliteit, en ik geef zelf les over online accounting met Exact Online en vennootschapsboekhouden.”
Met 18 zitten ze momenteel in het eerste jaar, bij Odisee Aalst. Straks studeren er in het derde wellicht zeven bachelors accountancy-fiscaliteit af. Kleine groepen, dus.
“En de trend is helaas dalend, al blijven we de laatste jaren wel hangen rond de 15 à 20 eerstejaars”, zegt Els. “Toen ik 17 jaar geleden begon, zaten er in het laatste jaar 45 studenten. Zij waren in het eerste jaar begonnen met een 75-tal.”
“De meesten studeren niet verder na hun bachelor. Als ze dat wel doen, is dat vaak in avondonderwijs, in combinatie met een job. Van de mensen die vorig jaar zijn afgestudeerd, is intussen iedereen aan het werk. Het merendeel in een accountancykantoor.”
“Met de fiets hebben we op een dag elf werkplekken bezocht: accountancykantoren, bedrijven en de financiële dienst van de stad Aalst.”
Bewust kiezen voor accountancy
“Doordat de groepen gekrompen zijn, is de relatieve uitval van studenten gelukkig ook gedaald. Onze studenten werden meestal al in het middelbaar getriggerd door het boekhouden, en kozen bewust voor de richting. Ik hoop dat de hervorming van het secundair onderwijs, met terug meer boekhouden, jongeren zal prikkelen om voor accountancy-fiscaliteit te kiezen.”
“En het blijft onze opdracht om de perceptie te keren dat accountancy saai zou zijn. Als je met zestienjarigen babbelt, hebben die nog altijd het foute beeld van de accountant die de hele dag op z’n bureau zit en met niemand contact heeft. Meer jongeren in het middelbaar in aanraking brengen met boekhouden en met z’n allen werken aan een positiever imago: hopelijk krikken we de instroom op die manier weer op.”
Wat Els en haar collega’s bij Odisee zelf doen om jongeren warm te maken? “We geven workshops en gastcolleges in het middelbaar. Scholen staan daarvoor open, maar hebben geen tijd over. Elk jaar organiseren we met alle opleidingen van de campus een workshopdag voor de secundaire scholen uit de regio.”
En we maken reclame op onze social media waarin we het bijvoorbeeld hebben over de bedrijfsbezoeken die we met onze studenten doen.”
Op beroepensafari in Aalst
Dit jaar trok Els met haar studenten voor het eerst op ‘beroepensafari’ in en rond Aalst. “Met de fiets hebben we op een dag elf werkplekken bezocht: accountancykantoren, bedrijven en de financiële dienst van de stad Aalst”, zegt Els. “De studenten komen in contact met het werkveld en kunnen al hun vragen stellen over stages en vakantiejobs.”
Wat kunnen kantoren zelf nog doen? Els: “Misschien ook eens langsgaan op middelbare scholen om vanuit de praktijk te vertellen? Als bij ons praktijkexperts langskomen, triggert dat de studenten.”
“Eerstejaarsstudenten spelen bij ons het spel van TriFinance rond accounting in een bedrijf: wat is een controller, een analist … En voor het vak talent en stage in het tweede jaar voeren ze panelgesprekken met mensen uit het werkveld, waarbij ik zoveel mogelijk oud-studenten betrek. Bedoeling is dat studenten gericht een geschikte stageplek kunnen kiezen.”
| Net als in de andere Vlaamse hogescholen kunnen accountancystudenten en hun docenten van Odisee Hogeschool sinds dit jaar gratis gebruikmaken van de e-learnings van Accountants Academy. “Accountants Academy past perfect binnen ons aanbod”, zegt Els. “Voor het vak talent en stage volgen een aantal tweedejaars de webinars van Accountants Academy. En derdejaars gebruiken de opleidingen bij het schrijven van hun bachelorproef. We hebben ook studenten in afstandsonderwijs. Als die moeite hebben met een bepaald onderdeel van de leerstof, kunnen ze baat hebben bij de webinars. Om de uitleg eens op een andere manier te krijgen.” |
Al doende leren
Want al in het tweede bachelor lopen ze stage. Els: “Tot twee jaar geleden was dat voor twee weken, op vraag van het werkveld en de studenten hebben we dat verdubbeld naar vier weken. Dat is uniek, denk ik.”
“En mocht het van de werkgevers en de studenten afhangen, zou de stage in het tweede nog langer mogen duren. Alleen hebben we geen beweegruimte meer, als we ook nog alle verplichte vakken goed willen geven.”
“Want we waken er uiteraard over dat onze studenten alle beroepsspecifieke vakken blijven krijgen, en gaan dus niet schrappen in het aantal uren personen- of vennootschapsbelasting. Wanneer we lesuren verminderen om een langere stage mogelijk te maken, gaat dat om algemene vakken waarvan ze de inhoud al doende leren tijdens hun stage.”
De stage in het tweede jaar is vaak een opstap naar méér, legt Els uit. “Een student loopt stage bij een kantoor, dat gaat goed en er volgt een vakantiejob tussen het tweede en het derde. Waarna de student in het derde jaar er z’n grote stage van 12 weken doet.”
“Op die manier doorloopt de student een mooie groeicurve: inboekwerk in het tweede jaar, al wat andere taken tijdens z’n vakantiejob, en tegen de laatstejaarsstage is hij vertrouwd met de werking en tools. Zodat hij al naar dossierafsluitingen en voorbereiding van aangiftes kan gaan. En dan ligt het contractvoorstel voor een vaste job nog tijdens z’n stage al klaar.”
“Uiteraard willen we jongeren de basis van online accounting aanleren, maar evengoed is het onze bedoeling om met het boek aan te tonen dat accountancy niet saai is en er volop evolutie in zit.”
Handboek Exact Online
Naast haar onderwijsopdrachten is Els ook mede-auteur van het handboek ‘Online accounting met Exact Online’ voor het hoger onderwijs. Het wordt zowel gebruikt in bachelor- als graduaatopleidingen. In september verschijnt een nieuwe editie.
“Waarom ik meewerk aan het boek? Wel, er was wel een handboek, maar dat was niet meer up-to-date. En dan kun je het moeilijk in je les gebruiken. Zelf heb ik het als accountant nog meegemaakt dat de klant met z’n kartonnen doos binnenkwam. Het fascineert me hoe digitalisering de accountancy totaal heeft veranderd.”
“In het eerste deel van het boek gaat het over inboeken. Dat je snapt wat er achter de schermen gebeurt, ook al doet de computer het pure inboekwerk. In het tweede deel komen alle luiken van de digitalisering aan bod, van het importeren van een Excel tot CODA en SODA.”
“We werken nauw samen met het werkveld om te weten wat er speelt. Zo leggen we in de nieuwe editie de link met andere tools, zoals je Exact Online bijvoorbeeld kunt koppelen met Silverfin.”
“Zelf heb ik het als accountant nog meegemaakt dat de klant met z’n kartonnen doos binnenkwam. Het fascineert me hoe digitalisering de accountancy totaal heeft veranderd.”
Aangepast voor het middelbaar
Sinds kort hebben Els en co ook een boek voor het secundair onderwijs uit. “Nu er weer meer ingezet wordt op boekhouding in het middelbaar, ondervinden scholen dat een lokaal draaiend boekhoudpakket niet meer de norm is”, zegt ze. “Ze hebben een tool in de cloud nodig, zoals Exact Online.”
“Het was de uitgeverij die ons vroeg om een boek te schrijven op maat van het middelbaar. We hebben ons bestaande handboek niet een beetje herwerkt, het is een totaal ander boek geworden, aangepast aan de leerplannen van het middelbaar. Daarbij hebben we ervoor gezorgd dat de gebruikte cases gelijkaardig zijn aan die in hun handboek basisboekhouding.”
“Het boek is net uit, een aantal scholen is er al mee aan de slag en anderen zullen volgen in september. Uiteraard willen we jongeren de basis van online accounting aanleren, maar evengoed is het onze bedoeling om met het boek aan te tonen dat accountancy niet saai is en er volop evolutie in zit.”
Klantengesprek in Engels of Frans
Of de digitalisering dan geen bedreiging vormt voor de accountants van morgen? “Nee, zo zie ik het niet”, zegt Els. “Ik vertel dat ook aan m’n studenten: de computer kan niet alles weten. Er zal altijd een kritische menselijke blik nodig zijn.”“De computer zal wel nog meer basistaken overnemen, en de accountancy gaat daardoor nog verder opschuiven naar adviesverlening. Daar bereiden we onze studenten ook op voor. Dit jaar hebben we onze derdejaars een klantengesprek laten doen. In het Frans of Engels, als extra uitdaging.” (lacht)
